Jaki jest cel postępowania wykonawczego?
Data publikacji 26 maja 2022
W życiu zdarzają się bardzo różne sytuacje. Czasem osoby, które nie potrafią w danej sytuacji poradzić sobie inaczej, sięgają po działania niezgodne z prawem. Niestety równie często kończy się to postępowaniem sądowym i zasądzeniem kary adekwatnej do popełnionego przestępstwa. Na szczęście odbycie kary więzienia, ograniczenia wolności, czy konieczność zapłacenia grzywny to nie koniec świata. Również na tym etapie może okazać się pomocna obecność adwokata, który pomoże poradzić sobie w tej sytuacji.
Postępowanie wykonawcze – podstawowe informacje
To, czym dokładnie jest postępowanie wykonawcze, określone zostało w Kodeksie Karnym Wykonawczym. W polskim prawie dokument ten nie jest aktem wyłącznym i zupełnym, dlatego też szczegóły dotyczące postępowania wykonawczego opisane zostały również w innych aktach prawnych. Wynika z tego duża trudność w zrozumieniu przepisów związanych z tym rodzajem postępowania, zwłaszcza dla osób nieobeznanych z prawem. Najkrócej mówiąc, postępowanie wykonawcze są to wszelkie, ujęte w odpowiednich przepisach prawa działania, mające na celu wykonanie kary zasądzonej przez sąd, a także działania bezpośrednio temu służące. W obręb postępowania wykonawczego wlicza się więc między innymi osadzenie skazanego w zakładzie karnym, organizację zasądzonych mu prac społecznych, czy wyegzekwowanie grzywny. Zalicza się tu również wszelkie procedury związane z odbywaniem przez osobę skazaną kary więzienia, czy innej formy ograniczenia wolności.
Jak przebiega postępowanie wykonawcze?
Postępowanie wykonawcze ma dwie zasadnicze funkcje, które determinują jego przebieg. Pierwszą z nich jest funkcja egzekucyjna. Dotyczy ona działań prowadzących do odbycia kary przez osobę skazaną. Drugą jest funkcja likwidacyjna, której zasadniczym celem jest naprawienie zaistniałej szkody, o ile oczywiście jej naprawienie w jakikolwiek sposób jest możliwe. O charakterze kary, a zatem również o tym, jakie zadania postępowania wykonawczego zostaną spełnione, każdorazowo decydujący sędzia orzekający w danej sprawie. Całość przebiegu postępowania wykonawczego następuje zawsze pod kierunkiem sądu.
Jaki jest cel postępowania wykonawczego?
Zgodnie z założeniami stojącymi za obowiązującym w Polsce prawem, najważniejszy w postępowaniu wykonawczym jest jego cel, a rodzaj zasądzonej kary musi być do niego dostosowany. Podstawowym celem postępowania wykonawczego w naszym kraju jest regulacja procedur, które mają prowadzić do wykonania postanowień sądu. Postępowanie wykonawcze dotyczyć może spraw karnych i skarbowych, zarówno dotyczących przestępstw, jak i wykroczeń. Kolejnym celem jest według przepisów wzbudzenie w osobie skazanej woli przestrzegania obowiązującego prawa i zbudowania w sobie postaw pożądanych z punktu widzenia społeczeństwa. Ostatecznym celem wymierzonej kary, a więc i postępowania wykonawczego ma być wzbudzenie w skazanym poczucia odpowiedzialności za popełnione czyny i uświadomić ich społeczną szkodliwość, co finalnie powinno zmienić jego model postępowania w różnych sytuacjach życiowych. W niektórych przypadkach (o ile jest to możliwe) postępowanie wykonawcze może również prowadzić do naprawienia w całości albo przynajmniej części wyrządzonej szkody. W tym celu najczęściej zasądza się karę grzywny albo prac społecznych.
Co można zrobić na etapie postępowania wykonawczego?
Jak już wcześniej wspomniano, na etapie postępowania wykonawczego skazany może zrobić całkiem sporo, żeby poprawić swoją sytuację. Wymaga to jednak gruntownej znajomości przepisów prawa dotyczącego tego etapu postępowania karnego, co jednak ze względu na to, że znajdują się one w różnych aktach prawnych, może być bardzo utrudnione dla osób niedysponujących obszerną wiedzą prawniczą. Dlatego też konieczne może okazać się wynajęcie adwokata. W czym na etapie postępowania wykonawczego może pomóc prawnik? Jeżeli zaistnieją nowe przesłanki albo pojawią się nowe dowody, to adwokat może wnieść o wznowienie postępowania sądowego. Może to finalnie doprowadzić do zmiany zasądzonej kary, jej skrócenia, a nawet całkowitego odwołania. Adwokat może też wnieść o przedterminowe zwolnienie warunkowe. Powinien w tym celu wykazać, że dotychczas odbyta część kary przyniosła już wymierny skutek w postaci resocjalizacji i zmiany postaw skazanego, co każe przypuszczać, że nie popełni on więcej przestępstwa. Możliwe jest też udzielenie przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności, albo jej odroczenie ze względu na ważne przesłanki życiowe, których wykazanie również będzie o wiele łatwiejsze z pomocą doświadczonego prawnika.